Mensen veroorzaken eenzaamheid, en kunnen het ook oplossen

Foto's: Liesbeth van Duijn

SCHIEDAM - Schiedammers zijn soms trots op hun stad omdat ze er alle avonturen van hun leven hebben beleefd. Echt, je zal het aantal Schiedammers dat in de stad is geboren, getogen en nooit verhuisd is naar elders, de kost moeten geven. Maar er zijn ook veel Schiedammers die hebben moeten wennen aan hun nieuwe stad, omdat ze van elders komen. Soms van ver weg, duizenden kilometers elders.

De geschiedenis van Schiedam viert 750 is er immers ook een immigranten. Duitsers, Fransen en Belgen, Italianen en Spanjaarden, Marokkanen en Turken en in de afgelopen jaren mensen van nog verder weg: de Antillen en Suriname, Afrika, Syrië en Afghanistan. 

En wen dan maar eens aan die rare, uitgesproken Schiedammers. Krijg je serieus contact, begrijp je ze? In welke dingen wel, in welke niet? Sommige zaken zijn zeer plezierig - alles kan op de fiets! - anderen onbegrijpelijk - je kan je auto ’s avonds niet kwijt. Wat neem jezelf mee, aan ervaring, aan cultuur? Wat wil je coute que coute houden, wat blijkt bij nader inzien toch niet zo belangrijk?

Zo staan nieuwkomers voor vragen waar een ‘geboren-Schiedammer’ nooit bij stil hoeft te staan. Ze kwamen aan de orde donderdagavond, tijdens een eerste voorstelling in het programma 'Verbonden door de stad'.

Tijda Kunst en Cultuur speelde in het wijkcentrum op het Dreesplein de voorstelling ‘De geur van eenzaamheid’. Die gaat over mensen die in den vreemde proberen te aarden en over de vragen waarvoor ze komen te staan als de waarden waarmee zij zijn opgevoed, niet corresponderen met die in hun nieuwe land. 

Het verhaal gaat over een van de laatste gastarbeiders die alweer meer dan een halve eeuw geleden naar Nederland kwamen omdat er meer werk nodig was dan er Nederlandse handjes en hersens waren . Nu is Mazlum weduwnaar en is het Offerfeest. Hij verwacht zijn kinderen en kleinkinderen, alles staat klaar, maar ze komen niet. Als de bel gaat, blijkt het Sevgi te zijn, iemand van de wijkverpleging. Zij is geboren en getogen in Nederland. 

De twee spreken over de ‘straf’ die eenzaamheid is, want Mazlum voelt het wegblijven van zijn gezin als straf. Sevgi ziet het anders en het gesprek slaat om in ruzie. In het elkaar ‘de waarheid’ zeggen, realiseren Sevgi en Mazlum zich hoe hun achtergronden hun inzichten bepalen en ook hoe het hen vergaan is om tot hier te komen. Dat is voor de verschillende generaties anders geweest en dat zorgt voor meningsverschillen en op een andere manier in het leven staan. Denk aan de rol van opvoeding, aan hoe er gesproken wordt en op welke manier, aan ambities. 

Na 'De geur van eenzaamheid' werd er nagepraat door de aanwezigen. Velen vonden gelijkenissen tussen hun eigen levens en wat de acteurs, Hasan Çakmak en Damla Yürü, gespeeld hadden. Sommigen stelden dat het stuk hen op het idee had gebracht het gesprek met hun ouders en kinderen aan te gaan, over cultuur en opvoeding en hoe dat tot verschillen en spanningen had geleid. Vastbesloten om eenzaamheid niet het lot van hun geliefden en zichzelf te doen zijn.

Het gesprek werd afgesloten met een quote van Cor, al jarenlang buurtbewoonster in Nieuwland: "Er gebeuren ook heel veel mooie dingen, laten we daar ook naar kijken. We hebben veel gezelligheid met elkaar en delen heerlijke gerechten. Laten we alsjeblieft ook positief zijn!"

Zie ook dit artikel.