Column: De Schiedammers

SCHIEDAM - Je komt nog steeds mensen tegen die zeggen dat in Schiedam niets echt van de grond komt. Dit zou het gevolg zijn van de lamlendigheid der inwoners. Mijn vader zaliger koesterden zulke gevoelens over zijn stadgenoten. Als de kermis tegenviel of er was anderszins iets op zijn janboerenfluitjes gedaan zei hij steevast: 'Typisch Schiedams'. Hij was niet de enige. Ouderwetse Schiedammers zijn opgegroeid met de gedachte dat onze stad niet echt bijzonder is. Dat is een van de redenen waarom in de jaren zestig en zeventig bij ons zoveel ouds genadeloos in afgebroken. Waar een kunstenaar als Octave de Coninck het schilderachtige zag, namen raad en college vooral verkrotting waar. Er is zelfs een plan geweest om de bebouwing aan de oostkant van de Grote Markt af te breken net als het aansluitende stuk van de Lange Kerkstraat. De toenmalige burgemeester Roelfsema vond dat er een brede autoverbinding moest komen van de Parkweg en het Spinhuispad naar de Broersvest. Met veel moeite slaagde stadsarchivaris Van der Feijst erin dit vreselijke idee van tafel te krijgen maar het had weinig gescheeld. Nu is de gevelwand van de Lange Kerkstraat en de Kreupelstraat alleen maar geschonden door het ABC-complex met bijbehorende parkeergarage. En ik heb als kind nog vanuit bus 40 gezien hoe men de stomp van de Oostmolen (op het huidige Land van Belofte) afbrak. Als die er nog stond was de Oostmolen met veel liefde gerestaureerd, net als de Palmboom.

Hoe dan ook: mede door dit soort affaires is het kletsverhaal in de wereld gekomen dat Schiedammers nergens enthousiast voor te krijgen zijn. Want het is een kletsverhaal om het maar in het nette te houden.

Ik merk dat elk jaar opnieuw. Dat komt: ik ben voorzitter van Het Comité Open Monumentendagen. Wij proberen in het tweede weekend van september – komende zaterdag en zondag dus – zoveel mogelijk monumenten toegankelijk te maken voor het publiek. Dat betekent nogal wat voor de eigenaars en de beheerders van dat stedenschoon ondanks alle steun die onze vele vrijwilligers verlenen. Zij moeten vreemden toelaten achter de voordeur. Je bent ineens gids en je wordt door vreemde mensen met vragen overvallen. Je zou zeggen dat monumentenbezitters zich terughoudend opstellen. Het tegendeel is waar. Elk jaar is het weer heel bijzonder te ervaren met hoeveel trots en enthousiasme de verzoeken tot medewerking worden begroet. Men werkt zich vrijwillig het vuur uit de sloffen. Men doet zijn uiterste best bezoekers een warm welkom te bereiden.

 Mijn vader had ongelijk. Groot ongelijk. En ik ben blij dat hier te kunnen toegeven.

Vrijwel alles is gratis op Open Monumentendagen. U kunt op bijzondere plekken naar binnen op zaterdag en zondag van twaalf tot vijf uur. Haal de gratis gids op bij het I-Punt (de Waag op de hoek van de Nieuwstraat en de Lange Kerkstraat), het museum of het Stadskantoor. Ga hierheen voor een overzicht van alle Schiedamse monumenten. Klik hier voor een overzicht van de bijzondere activiteiten, ook voor kinderen.

Tenslotte: vergeet Kethel niet.