Hoe reëel zijn 376 asielplekken in Schiedam?

Noodopvang van asielzoekers in Schiedam in de Willem Passtoorsstraat, 2016

ACHTERGROND - Zo dadelijk stemt de Eerste Kamer over de zogenaamde Spreidingswet. Die moet de opvang van asielzoekers in met name de aanmeldcentra in Ter Apel en Budel ontzien en de mensen die asiel in ons land zoeken, ‘fijnzinniger en eerlijker’ over Nederland verdelen.

Het Algemeen Dagblad maakte al de rekensommen en kwam tot de conclusie dat Schiedam ruimte moet maken voor de opvang van 376 asielzoekers. 

Een woordvoerder van de gemeente Schiedam wil niet ingaan op dit aantal. Hij kon bevestigen noch ontkennen dat het genoemde aantal klopt. Op het stadhuis moeten dezelfde ‘sommen’ nog gemaakt worden, maar ontbreekt vooralsnog voldoende informatie. 

Het lijkt nogal een aantal: 376 plekken, 376 mensen. Waar moet je die in Schiedam onderbrengen? Op het schip afgemeerd aan de Buitenhavenweg verblijven naar verluidt nu al asielzoekers, onder de maximaal 66 mensen voor wie plaats is. Ook wonen er statushouders, mensen met een verblijfsvergunning, op het schip. Zes van die schepen neerleggen in de Buitenhaven, dat lijkt vooralsnog onbegonnen werk.

Maar veel andere opties zijn er ook niet. Grootschalige bedrijfspanden ombouwen? Hoeveel tijd gaat dat kosten, en wie wil er zijn pand verkopen? De 138 kamers van het Novotel dan wellicht? Maar wat kost dat wel niet. 376 mensen opdelen in groepjes van een paar mensen en onderbrengen in particuliere woningen? Zo veel staan er niet leeg in Schiedam, in ieder geval niet in eigendom van mensen die in een slag om asielzoekers onder te brengen, mee zouden willen doen.

Het is een fors aantal. En dan schijnt er ook nog rekening te zijn gehouden met de mogelijkheden van de verschillende gemeenten, waardoor Schiedam een aftrek aan plekken kreeg bemeten. 

Even zelf rekenen: grofweg een op de 225 Nederlanders woont in Schiedam (18 miljoen gedeeld door 80.000). Nederland rekent met 96.000 verblijfsplekken voor asielzoekers in het land. 96.000 gedeeld door 225, is pakweg 427. Dat ligt niet zo ver van de genoemde 376 af, inderdaad, inclusief een aftrek.

Maar toch. Klassieke asielzoekerscentra zijn grootschalige voorzieningen met honderden plekken. Daarvan zijn er momenteel 86 in Nederland, zo meldt het Centraal Opvang Asielzoekers (COA) op zijn website. Een in iedere vier, vijf gemeenten. Worden die grote centra dan gesloten, om de mensen die er wonen op te delen naar kleinere groepen verdeeld over een x-aantal, bijvoorbeeld vier of vijf, gemeenten? Dat zou toch het paard achter de wagen spannen zijn?

In de 86 azc's verbleven gisteren 33.386 mensen - de website van COA is reuze actueel. Daarnaast zijn er 159 noodopvanglocaties, waar 25.656 mensen verblijven. Nog eens 6626 mensen maken gebruik van de crisisnoodopvang of ‘de logeerregeling’. Maakt in totaal 65.668 mensen. 

Ruim zestienduizend daarvan zijn geen asielzoekers meer, maar hebben hun verblijfstatus ondertussen op zak, mogen dus blijven. Alleen: voor hen is nog geen ‘echte’ woonruimte gevonden. Er verblijven dus momenteel minder dan vijftigduizend asielzoekers in Nederland.

En dan is er de vraag: hoe lang blijft een asielzoeker asielzoeker? Dat zal toch gemiddeld geen jaar duren, of hoeven duren? 96.000 plekken, dat zou toch goed moeten zijn voor het ontvangen van meer dan honderdduizend mensen? Of anders gezegd: voor vijftigduizend asielzoekers zou je toch toe moeten kunnen met een kleiner aantal plekken?

Bovendien: wordt er in Den Haag niet gewerkt aan een nieuw kabinet? En wil dat niet werk maken van het verminderen van het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt. Pieter Omtzigt spreekt van vijftigduizend nieuwkomers in het jaar naar Nederland - maar dat is inclusief het aantal studenten en arbeidsmigranten. Ook al zijn er grote vraagtekens te zetten bij de haalbaarheid van die verkiezingsbelofte - laat staan het ‘grenzen dicht’ -, iets van die ambitie moet er toch wel doorsijpelen naar de realiteit in de asielopvangketen?

Zo is het dus nog maar zeer de vraag of de 96.000 opvangplekken waaraan wordt gewerkt, ook gebruikt zullen worden. Is dat aantal niet wel heel erg sterk 'op de groei' gemaakt? Geldt dat dan ook niet voor het aantal plekken dat in Schiedam, in grootte zo’n beetje de vijftigste gemeente van het land, gerealiseerd moet worden? Nee, ik geloof nooit dat we op 1 januari 2025 inderdaad 376 asielzoekers in Schiedam te logeren hebben. Als het in alle brandhaarden in de wereld tenminste eindelijk eens een beetje wil vlotten met minderen van oorlog, geweld, rechteloosheid en ellende.