Han van der Horst; voorzitter IX van de Historische Vereniging Schiedam

SCHIEDAM – Altijd als hij ergens een toespraak houdt, staat bij de aankondiging: de Schiedamse historicus. Zo kent iedereen Han van der Horst. Het zit er zo in geramd, dat het ogenschijnlijk onvermijdelijk was dat hij ooit voorzitter zou worden van de Historische Vereniging Schiedam.  

En nu is het toch echt zover. Met algemene stemmen kozen de leden van de HVS hem tot voorzitter als opvolger van Marianne Ames. Hij is de negende voorzitter van de in 1975 opgerichte vereniging. De stad Schiedam bestond in dat jaar 700 jaar en in het najaar kon nog net een historische vereniging worden opgericht, want een zeven eeuwen oude stad mocht toch niet langer zonder. Het voordeel, zei medeoprichter Cees van der Geer, was dat de nieuwe vereniging al twee maanden later de tweede jaargang in ging. 

De eerste voorzitter bij de oprichting in 1975 was Fred Beukers, een jaar later opgevolgd door Ria Janse. In 1982 kwam Ruud Poels in haar plaats en hij werd in 1987 op zijn beurt opgevolgd door Aad van der Tang. In 1994 werd het voormalige gemeenteraadslid Siem Rosman voorzitter. Hij bleef dat tot 2004 en werd toen opgevolgd door een ander oud-raadslid, Trudy van den Akker-de Jager. In 2013 werd Reinard Maarleveld voorzitter. Marianne Ames volgde hem op in 2019.  
 
Haar opvolger Han van der Horst is op de jaarvergadering benoemd. “De aftredend voorzitter heeft  mij gevraagd en op de jaarvergadering stelde niemand zich tegenkandidaat”, zegt hij. “Marianne heeft het prima gedaan. Volgens mij kom ik in een gespreid bedje. Ik heb wel even gedacht: ben ik niet te oud met mijn 72 jaren? Maar je moet jezelf niet discrimineren…” 

Het viel hem op de jaarvergadering weer eens op dat de Historische Vereniging Schiedam “een club is met leden die ergens in geloven.” Hij verduidelijkt: “Een van de geweldige karaktertrekken van de HVS is dat de leden niet zomaar consumenten zijn. Een heleboel doen zelf historisch onderzoek. Ze zijn met hart en ziel verbonden met Schiedam en zijn geschiedenis.” 
Dat brengt hem tot de constatering: “We moeten een tandje bijzetten in de voorbereiding van Schiedam 750. Dat is al over tweeënhalf jaar…”  

Geboren Schiedammer Han van der Horst werkte van 1978 tot 2012 bij de Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs. Hij was een aantal jaren boekbespreker bij het Vpro-radioprogramma OVT, dat in teken staat van geschiedenis. Hij was ook vaste radiocolumnist bij Radio Rijnmond (2011-2015). Sinds januari 2016 is hij radiocolumnist bij het Zuid-Hollandse regionale radioprogramma ‘De late avond’, bedacht door Alfred Blokhuizen. Hij is blogger bij Joop.nl. Elke week maakt hij samen met de uit Vlaardingen afkomstige John Knieriem de podcast Het Geheugenpaleis over politiek en geschiedenis. Voorts is hij voorzitter van het Comité Open Monumentendagen Schiedam en schrijft hij wekelijks een column voor Schiedam24.  

Als je nu denkt dat zijn dagen daarmee wel gevuld zijn, krab je je vol ongeloof achter de oren als je de lijst ziet van de boeken die Han van der Horst schreef. Hieronder eerst een overzicht van zijn boeken die niet over Schiedam gaan. Eerst de titel, dan het onderwerp en daaronder het jaar van publicatie en de uitgever.

ALGEMENE GESCHIEDENIS 

Koning en Keizer 
Europese monarchen in de maalstroom van de geschiedenis 
1977, Amsterdam, Teleboek Tros Educatieve Documentatie 
onder het pseudoniem: Wessel van Veen 

The low sky. Understanding the Dutch 
De lage hemel: Nederland en de Nederlanders verklaard 
1996, Schiedam; uitgeverij Scriptum 
2015, elfde geheel geactualiseerde druk 

De lage hemel: een beeldverhaal 
1998, Schiedam, Scriptum  

Spinnende Poezen en Speelse Katjes 
het werk van Henriëtte Ronner-Knip (1821-1909) 
1998, Schiedam, Scriptum Art  

Linking People Worldwide 
Turning Stories into Reality 
2000, Den Haag, Nuffic 

Nederland: de vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu 
2000, Amsterdam, uitgeverij Prometheus 

Gezichten van de Nuffic 
2002, Den Haag, Nuffic 

Een Wereldstichting uit Den Haag 
1993, 2002, Den Haag, Nuffic 

De Straat van de Zilversmeden 
over internationale marketing van instellingen voor hoger onderwijs 
2003, Den Haag, Nuffic 

Avontuur van Nederland. Van babyneushoorn tot hippie 
Nederlandse geschiedenis voor kinderen 
2004, Schiedam; Scriptum 

Onze premiers (1901-2002): hun weg naar de top 
2007, Amsterdam, uitgeverij Polak & Van Gennep 

Een bijzonder land 
het grote verhaal van de vaderlandse geschiedenis 
2008, Amsterdam; Prometheus 

Schep vreugde in 't leven, zet de zorgen aan de kant 
levenslessen uit de Grote Depressie 
2009, Schiedam, Scriptum 

Een wereld te winnen 
historische aspecten van internationalisering in het hoger onderwijs 
2011, Schiedam, Scriptum/Nuffic 

De mooiste jaren van Nederland: 1950-2000 
2013, Amsterdam, Prometheus 

Nederland en Luxemburg 
twee eeuwen parallellen 
2015, Den Haag, Ministerie van Buitenlandse Zaken 

Handel Dapper 
lessen uit de strijd om betaalbaar wonen in Deventer 
hoofdstuk 3 tot en met 9 
2015, Amsterdam, Oostenwind 

Nepnieuws 
een wereld van desinformatie 
2018, Schiedam, Scriptum 

Zwarte Jaren 
Nederland in de Tweede Wereldoorlog 
2020, Amsterdam, Prometheus 

GESCHIEDENIS ROTTERDAM 

En dan zijn er de boeken die Han van der Horst over Rotterdam schreef. 

Rotterdam. De stad en de Rivier 
met fotografie van Freek van Arkel 
Schiedam, Scriptum 

Rotterdam, Bruid van de Maas 
van prehistorie tot nu 
2017, Amsterdam, Prometheus 
 
GESCHIEDENIS SCHIEDAM 

Als je die lijst zo ziet, dan is de omschrijving ‘de Schiedamse historicus’ alleen in die zin waar dat hij historicus te Schiedam is. Zelf zegt hij: “De meeste boeken die ik geschreven heb, gaan helemaal niet over Schiedam. De laatste twee bijvoorbeeld gingen over nepnieuws en de Duitse bezetting. De Schiedammer met verreweg de meeste boeken over Schiedam op zijn naam, is Hans van der Sloot.”  

Niettemin, en voor de volledigheid, hieronder nog een overzicht van de boeken die Han van der Horst over Schiedam schreef: 

Geen Ideaalmenschen 
De Afdeling Schiedam van de SDAP (1899-1917) 
1984, Schiedam, Fonds Historische Publicaties Schiedam 

Schiedam in Panorama 
met fotografie van Han Dijkstra 
1990, Schiedam, Scriptum 

Schiedam. De Kracht van een Stad 
1999, Schiedam, Scriptum 

Buurtbetrokkenheid in historisch Perspectief 
Wanneer hielden we in Schiedam op met de stoep schrobben? 
2006, Schiedam, Woonplus 

Schiedammers van Betekenis 
2010, Schiedam, Stichting Musis 

Een Stadswijk redt zichzelf 
Schiedam-Nieuwland en tien jaar wijkactieprogramma 
2017, Schiedam, Woonplus