Schiedam steunt transgenders, maar tekent verklaring niet

SCHIEDAM – Een trans-man die zwanger is heeft bij de gemeente Schiedam recht op zwangerschapsverlof. Het gemeentebestuur noemt het als voorbeeld van het transgendervriendelijke beleid. De gemeente is zich bewust van de kwetsbare positie van transgenders op de arbeidsmarkt – “helaas vaak nog kwetsbaar” – en heeft daarom beleid ontwikkeld om discriminatie in de organisatie tegen te gaan. Transgenders hebben onder dezelfde voorwaarden als andere werknemers toegang tot alle voordelen van een dienstverband.

Toch ondertekent Schiedam niet de Verklaring van Dordrecht, opgesteld door het Transgender Netwerk Nederland. Met deze verklaring worden werkgevers opgeroepen actief te werken aan gelijke kansen en rechten voor transgenders. Het college van burgemeester en wethouders van Schiedam onderschrijft de intentie van de verklaring en vindt het belangrijk om voor alle werknemers een veilige werkomgeving te creëren, waarin discriminatie wordt bestreden en waarin alle medewerkers toegang hebben tot dezelfde werknemersrechten. Maar het college verwacht niet op alle punten uit de verklaring te kunnen voldoen. Er staan verwachtingen en verplichtingen in geformuleerd, die niet het college te ver gaan, maar die praktisch of financieel lastig kunnen zijn. 

Het college geeft wel aan zich vanzelfsprekend blijvend in te zetten voor een transgendenvriendeljke werkvloer. Binnen het diversiteitsbeleid van het gemeentelijk apparaat worden LHBTI’ers als doelgroep genoemd en daar vallen ook de transgenders onder.

Andere gemeenten tekenden de verklaring wel, waaronder Dordrecht, Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Enschede, Leeuwarden, Lelystad, Tilburg, Utrecht en Zwolle. Ook werkgevers in andere sectoren ondertekenden ‘Dordrecht’, waaronder de Hanzehogeschool en de fusiehogeschool NHL Stenden in het noorden van het land.

De Verklaring van Dordrecht bevat tien aandachts- en actiepunten die tien jaar geleden voor het eerst gepresenteerd zijn op het European Transgender Participation Symposium. De punten vormen een handvat voor het creëren én in stand houden van een transgendervriendelijke werkvloer en arbeidsmarkt. Bestrijding van discriminatie en toegang tot werknemersrechten staan hierbij centraal. 

Transgenders maken in belangrijke mate deel uit van de moderne maatschappij en zijn een aanwinst voor een diverse samenleving, stelt het Transgender Netwerk Nederland (TNN). Het zijn collega's, leidinggevenden, partners, cliënten en klanten.

De tien punten in de verklaring zijn deze:

1. Iedereen heeft het recht op waardig en productief werk, op rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaarden en op bescherming tegen werkloosheid, zonder discriminatie op grond van genderidentiteit of genderexpressie.

2. We treffen alle nodige administratieve en andere maatregelen om een einde te maken aan en het verbieden van discriminatie op grond van genderidentiteit in de publieke en particuliere sector, ook in relatie tot de beroepsopleiding, werving van personeel, promotie, ontslag, en arbeidsvoorwaarden en beloning.

3. We maken een einde aan elke vorm van discriminatie op grond van genderidentiteit om zo gelijkheid op het gebied van werkgelegenheid en promotiekansen te waarborgen in de hele organisatie en we tonen ons een goed werkgever in het tijdig signaleren van en het reageren op onaanvaardbaar gedrag.

4. We werken aan het creëren van veilige en doelmatige werkplekken, geven alle medewerkers gelijke kansen, stellen iedereen in staat op een veilige manier hun genderidentiteit te uiten en geven de garantie aan transgenderwerknemers om in vrijheid mee te kunnen doen aan organisatorische en sociale evenementen.

5. We ontwikkelen passende opleidings- en bewustmakingsprogramma’s om discriminerende houdingen tegen te gaan.

6. Organisaties moeten leden binnen het lager en hoger management aanwijzen en ondersteunen die actief werken aan een transgendervriendelijke werkomgeving.

7. We ondersteunen transgenders in hun transitieperiode.

8. We sluiten transgenderwerknemers of de partners van een transgendermedewerker niet uit van de verzekering- en andere sociale beschermingsmaatregelen, met inbegrip van alle voordelen van een aanstelling zoals ouderschapsverlof, werkloosheidsuitkeringen, ziektekostenverzekeringen, andere bedrijfsgebonden zorg of voordelen (met inbegrip van lichaamswijzigingen met betrekking tot genderidentiteit), andere sociale verzekeringen, gezinsondersteuning, begrafenisuitkeringen en pensioenen en uitkeringen met betrekking tot het verlies van de steun voor echtgenoten of partners als gevolg van ziekte of overlijden.

9. Samen creëren en ondersteunen we beleid en structuren binnen de organisatie die het niveau en de voortgang van de verbetering van de arbeidsomstandigheden voor de transgender werknemers bewaken en rapporteren, en vermelden deze expliciet in de externe communicatie, zoals jaarverslagen en Sociale Jaarverslagen.

10. Organisaties moeten in alle landen waar zij actief zijn zichtbaar de verbetering van de werkomgeving voor hun transgender werknemers steunen en raad vragen aan hun transgender werknemers over te nemen maatregelen om de doelstellingen en de ‘best practices’ te implementeren. 

In hoofdlijnen steunt de gemeente Schiedam dus de verklaring, maar enkele punten vragen vooralsnog veel extra inspanning.