Expo museum: 'Van Oerbeest tot rokende croissant'

SCHIEDAM - Over dertig dagen opent het Stedelijk Museum Schiedam haar deuren weer. Onder de titel 'Van Oerbeest tot rokende croissant' laat het museum vanaf 14 mei bijna vijftig aanwinsten zien naast ‘oude bekenden’ uit de collectie, waaronder werk van Karel Appel en Jan Schoonhoven.

Sinds de jaren vijftig richt het museum zich op ‘thans levende beeldende kunstenaars’ in Nederland. Dat was destijds een gedurfde stap. Het gaat tenslotte om kunstenaars die nog volop aan de weg timmeren en niet om werk van gevestigde namen. "In deze tentoonstelling zie je de oogst van de afgelopen drie jaar verzamelen," zegt museumdirecteur Anne de Haij. "De kunstwerken komen vaak vers uit het atelier. Een aantal is nu voor het eerst te zien. Dat maakt het extra feestelijk dat we deze presentatie na de lange renovatie kunnen tonen."

"In de zalen vermengen we heel verschillende kunstwerken vrij met elkaar. Het zijn geen nette setjes werken die je bij elkaar verwacht," vult Catrien Schreuder, hoofd tentoonstellingen en collecties, aan. "Ze zijn gemaakt in verschillende periodes of hebben uiteenlopende onderwerpen. Toch kun je ze als bezoeker met elkaar vergelijken. Iedereen zal zijn eigen associaties hebben en zelf bruggetjes tussen de werken bouwen. Hopelijk levert dat mooie gesprekken op."

Er zijn natuurlijk wel gemeenschappelijke delers. Bij binnenkomst hangen verschillende werken die te maken hebben met hedendaags activisme, denk aan het portret van Gloria Wekker, emeritus-hoogleraar Gender en Etniciteit van kunstenaar Iris Kensmil en de werken van Iriée Zambé en Eugenie Boon. Het museum kocht deze schilderijen vorig jaar aan. Ze hangen naast veel vroegere portretten van onder meer Jan Sluyters en Karel Appel.

In een andere zaal is te zien hoe kunstenaars werken maken over onderwerpen als oorlog, geweld en (persoonlijke) grenzen. Denk aan de getekende collage van Susanna Inglada. Haar werk verwijst naar een geruchtmakend proces in Spanje rondom een groepsverkrachting. De om zich heen grijpende armen en benen op het werk zijn geïnspireerd op de zeventiende-eeuwse beeldhouwkunst die ze zag tijdens een verblijf in Rome.

In dezelfde zaal hangt het schilderij Verschroeide aarde van Constant. Het staat ook centraal in een recente korte film waarin verschillende mensen vertellen waarom het werk hen raakt en hoe ze hun eigen leven in het schilderij herkennen. Constant maakte het in 1951, waarschijnlijk als reactie op de Korea-oorlog maar het werk kan net zo goed over oorlogen vandaag de dag gaan. Schreuder: "Met de oorlog in Oekraïne is het werk helaas opnieuw weer enorm actueel."

De titel van de tentoonstelling is ontleend aan twee kunstwerken in de tentoonstelling: het Oerbeest van Karel Appel dat het museum in 1955 kocht en een recente aanwinst, een wandtapijt van Koen Taselaar. De Rotterdamse kunstenaar gaf zijn werk een prikkelende titel: After Long Consideration And Soul Searching The Smoking Croissant Turned Out To Be My Mom. Op zoek naar het rokende Franse halvemaan broodje, zuigt het werk je op in zijn uitbundige wereld.