Over zeemanskerk en kerstpakketten: 'Thank you for caring'

SCHIEDAM - Havenpastor Dennis Woodward en vrijwilligers van The Mission to Seafarers bezochten afgelopen dagen een 25-tal schepen in de Rotterdamse haven. Doel: zeevarenden een hart onder de riem steken, aan de hand van een kerstpakket.

Vijfhonderd stuks had de Schiedamse organisatie er bij elkaar weten te krijgen, na maanden van voorbereidingen. Met douchegel en andere artikelen voor de persoonlijke verzorging, speelkaarten, ‘Toblerone’ en vooral ook een muts of sjaal waar lieve dames hard op hebben zitten breien. Altijd prettig in barre tijden aan dek. 

Het is langzaamaan een traditie geworden dat de zeemanskerk met een kerstpakket de schepen afgaat, maar zo veel als dit jaar waren er eerder dan niet. Vier jaar geleden werd begonnen met twintig. “Maar dat is eigenlijk één schip.” Dit jaar was er hulp van velen, zo vertelt Woodward, zowel de mensen die de pakketten mogelijk maakten - het Rotterdam Port Welfare Committee - als vrijwilligers van het Zeemanshuis ’The Flying Angel’ die ze inpakten en de scheepsbezoekers die ze rondbrachten.

Vanaf de tweede week van december gingen Woodward en twee vrijwilligers de schepen af, nadat de pakketten in het zeemanshuis waren klaargemaakt. Dat bezoeken heeft wel wat voeten in de aarde, aldus Woodward. “Je kijkt welke schepen er aankomen, meld je aan door een mailtje naar de agentuur, krijgt dan een ja of nee, meestal een ja gelukkig. Op de terminal meld je je aan bij de portier, rijdt de kade af naar het schip en dan is het via de loopplank omhoog. Je vraagt hoe groot de bemanning is en dan ga je voor ieder een kerstpakket uit de wagen halen.” Wel een heel geklim en gezeul, dat wel. Er zijn zo veel schepen dat het eigenlijk niet voorkomt dat Woodward bekenden van eerdere jaren of eerdere bezoeken namens de Mission to Seafarers ontmoet aan boord. Zo gingen de vrijwilligers zo’n 25 schepen af.

En wat voor reactie valt Woodward en de anderen dan ten deel? “Het belangrijkste wat we terugkrijgen is: ‘Thank you for remembering us.’ Dank dat je ons niet vergeten bent.” Want niet te vergeten valt, aldus Woodward, dat Corona of niet, een groot deel van ons leven doordraait. Maar dat wordt mogelijk gemaakt door de - vooral - mannen die op de wereldzeeën voor het vervoer zorgen van de producten die we in huis halen, ook weer deze Kerst. “En zij moeten nog harder lopen dan ze al deden.”

Want de omstandigheden in de scheepvaart zijn de afgelopen 22 maanden niet eenvoudig. Vanwege Corona werden de mogelijkheden voor de bemanning aan boord om zich te laten afwisselen veel beperkter. Zeker in de eerste periode vorig jaar werden contracten opgerekt. Zijn die normaal vier maanden voor een kapitein, zo legt Woodward uit, dat werd soms 7,5 maand. Zo kon het dus gebeuren dat hij afgelopen weken aan boord samen met een gezagvoerder stond te kijken naar een fotootje van een meisje van zes en de tranen de man in de ogen stonden. “Ik mis mijn dochter; ik mag nog niet naar huis.” Bedenk daarbij: leidinggevenden aan boord hebben het over het algemeen flink beter, en dus ook kortere contracten, dan andere bemanningsleden.

“Dat ik er op zo’n moment mag zijn, dat even mee mag maken, die man zijn verhaal kan laten doen, dat is mijn werk”, aldus de havenpastor. “Blijkbaar had God bedoeld dat ik daar even moest zijn.” Veel bijzondere woorden zijn op zo’n moment niet nodig. Soms bidt Woodward dan, maar soms ook niet. “Ik denk echt dat deze kapitein zijn weg anders vervolgd heeft dan anders het geval zou zijn geweest.”

Behalve dat de mannen veel langer op zee moeten zijn - internationale vluchten naar huis of naar de haven lopen stroef, het vaarschema van schepen en de onderlinge afstemming ligt overhoop -, ook het verblijf op het schip is anders. De meeste rederijen hebben hun personeel verboden om het schip af te gaan, zo legt Woodward uit. Alleen scheepvaartmaatschappijen die zich lokaal in de haven goed door hun agent laten informeren over de lokale situatie zijn soms genegen hier makkelijker mee om te gaan, aldus de havenpastor. “Maar dat betekent wel dat de mannen met elkaar opgescheept zitten. De term ‘steel prison’ is er niet voor niets.”

Er zijn nu zeevarenden die gedurende hun hele contract van soms wel negen maanden of meer echt geen voet aan wal zetten. “Dat is toch onvoorstelbaar, dat je tien, elf maanden je huis niet uit. mag.” En dat huis is dan ook nog krap, allemaal metaal en laminaat. “Negen, tien maanden  in een klinische wereld, zonder nieuwe impuls.” Woodward trof tijdens de bezoeken zeemannen aan die ‘er doodmoe uitzagen’. “Ze werken naar mijn mening ook veel te lange diensten, omdat de schepen onderbezet zijn. Ze krijgen te weinig slaap, met vaak diensten van zes uur op en zes uur af. Dan moet je kan je vier uur slapen, omdat je ook nog moet eten en douchen. Dat is de echte pandemie.” 

Woodward kan er eigenlijk niet bij met zijn verstand, die ‘corporate greed’ die tot dit soort situaties leidt. Zijn persoonlijke antwoord daarop is er dus vooral een van handen uit de mouwen en zeulen met kerstpakketten, overigens in de vorm een tas. “Is ook goed voor je conditie.”

Vandaar ook zijn blijdschap, als hij tijdens het rondgaan met de pakketten - waar natuurlijk ook een mooie tekst over de betekenis van Kerstmis in zit - ineens een paar doffe ogen ziet opklaren, als hij vraagt hoe het gaat. “Thank you for caring. Dank dat je om ons geeft.” Het was niet eenmalig dat die doffe ogen bij het afscheid, als Woodward de loopplank weer afging, glinsterden. “Thank you for going the extra mile, especially now during the pandemic, merry Christmas!”

Zeemanshuis The Flying Angel is gevestigd aan de Admiraal Trompstraat in Schiedam, bij Vijfsluizen, maar dezer dagen dicht vanwege Corona.